Historia czekolady
Historia czekolady, wiodąca od gorzkiego xocoatl, do subtelnej słodyczy truflowej praliny, to liczący około trzech tysięcy lat szlak wiodący przez historię światowej kultury. Stanowi coś więcej niż historię produktu spożywczego. Jest odbiciem rozwoju kulturowego na przestrzeni wieków, a także świadectwem fascynującej historii.
Wszystko zaczęło się na około tysiąc lat przed Chrystusem. Znane są świadectwa potwierdzające istnienie ziarna kakaowca w życiu ludzi już w okresie rozkwitu kultur indiańskich, takie jak sceny uwieczniane na malowidłach czy też narzędzia do obróbki kakao.
Pierwsza wersja słowa kakao została odnaleziona przez językoznawców w języku Olmeków-plemienia żyjącego na obszarach Zatoki Meksykańskiej około 1000 r.p.ne. Ziarna kakaowca traktowane były przez nich z niezwykłą fascynacją, gdyż wierzono, że zostało one ofiarowane ludziom przez boga Quetzalcoatla.
Kolejne ludy, które zamieszkiwały te tereny posiadły więc niezwykły dar- uprawy kakaowca. Cywilizacja Majów wykorzystywała go jako środek płatniczy i handlowała jego owocami. Tylko wyższe klasy społeczne mogły pozwolić sobie na spożywanie kakao w formie gęstego płynu doprawianego chilli i pieprzem. Dla Azteków był to święty napój, którego używano podczas religijnych obrzędów. Na dworze Montezumy, ostatniego króla tej cywilizacji, w momencie podboju Meksyku przez Hiszpanów znaleziono podobno tysiąc ton ziarna kakaowego mimo, iż władca nie posiadał w tym okresie terenów uprawnych. Pozyskał je dzięki daninom pobieranym od podporządkowanych sobie plemion. Sam król dziennie spożywał aż czterdzieści porcji dającego siłę napoju.
Europa poznała kakaowiec podczas wyprawy Krzysztofa Kolumba, który napadł na jeden ze statków Majów. Nie odkrył on jednak wyśmienitego smaku czekolady. Dopiero w 1528 roku Hernan Cortez uzyskał na dworze meksykańskiego władcy Montezumy II przepis na xocoatl- napój wytwarzany z kruszonych ziaren kakaowca i wody, do którego z czasem zaczęto dodawać do wanilię, miód, cukier i inne przyprawy. Hiszpańscy konkwistadorzy docenili wzmacniające działanie kakao i-na wzór miejscowych wojowników-zaczęli nosić przy sobie papkę z podsuszonych ziaren, która miała działanie wzmacniające.
Kakao, ze względu na ciągle rosnącą popularność, stało się obiektem zainteresowania wielu państw kolonialnych. Mimo to, Hiszpanom udało się przez niemal sto lat utrzymać monopol handlowy. W późniejszych latach także Portugalia, Anglia i Holandia wywalczyły sobie terytoria pod uprawę drogocennego kakaowca.
Rozpowszechnienie czekolady we Francji zawdzięcza się Ludwikowi XIV, który zwyczaj spożywania tego napoju wprowadził na dworach królewskich i wśród arystokracji. Podobno wspierał on budowę pierwszych napędzanych parą maszyn do produkcji czekolady. Ponieważ styl życia króla był naśladowany przez wielu władców europejskich, w niedługim czasie zwyczaj picia tego napoju trafił do Anglii, Holandii, Niemiec i Szwajcarii.
Czekolada jako napój stała się niemal ogólnodostępna w XVII wieku, gdy można było jej spróbować w powstających w tym okresie kawiarniach.
W przeciwieństwie do kawy i herbaty, proces produkcji kakao był niezwykle skomplikowany. Problem stanowiła także wysoka zawartość tłuszczu, który wpływał na szybkie psucie się gotowego produktu. Przez wzgląd na te kwestie kakao pozostawało towarem ekskluzywnym.
Na początku XIX wieku Coeraad van Houten wynalazł prasę do usuwania tłuszczu z ziaren, dzięki czemu udało mu się uzyskać czyste masło kakaowe. Z niego wytwarzano bloki, które mielono i uzyskiwano kakao w proszku. Czekolada w formie stałej pojawiła się po raz pierwszy w 1849r.
W połowie XIX wieku powstały słynne firmy produkujące czekoladę. W 1975 roku po raz pierwszy dodano do niej mleko skondensowane i uzyskano czekoladę mleczną. W tym samym czasie opracowano technologię produkowania czekolady rozpuszczalnej.
Obecnie kakaowiec rośnie w Afryce, tropikalnych częściach obu Ameryk, na Dalekim Wschodzie oraz w Indiach Zachodnich.
Ziarna kakaowca po zebraniu pozostawione są na słońcu, by mogły nabrać charakterystycznego aromatu, następnie usuwane są łuski, a część jadalna przerabiana jest na miazgę oraz masło kakaowe. Dalsza obróbka pozwala uzyskać najróżniejsze rodzaje czekolady.
Oprócz ogromnych fabryk czekolady istnieją niewielkie manufaktury, które uzupełniają rynek o swoje szlachetne wyroby. Dzięki szybkiej reakcji na zmiany w czekoladowej modzie do dziś dostarczają smakoszom wyjątkowych doznań.
